رقابت تراکم های مختلف خردل وحشی (brassica kaber) با گندم زمستانه (triticum aestivum) در مقادیر مختلف کود نیتروژن

به منظور بررسی اثرات رقابتی تراکم های مختلف خردل وحشی با گندم زمستانه در مقادیر مختلف کود نیتروژن، آزمایشی در سال زراعی 78-77 در مزرعة تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در کوشکک انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و به روش افزایشی اجرا گردید. فاکتورهای مورد مطالعه در این آزمایش عبارت بودند از فاکتور تراکم های مختلف خردل وحشی در پنج سطح صفر، 10، 20، 30 و 40 بوته در متر مربع و فاکتور سطوح مختلف کود نیتروژن در پنج سطح صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار که از منبع اوره تأمین می شد. تراکم گندم ثابت و به میزان 140 کیلوگرم در هکتار (? 350 بوته در متر مربع) و رقم مورد استفاده، مرودشت بود. نتایج نشان داد به طور کلی در کلیة تراکم های خردل وحشی با افزایش مصرف نیتروژن تا 100 کیلوگرم در هکتار، افزایش معنی داری در ارتفاع، تعداد پنجه هر بوته، طول سنبله، تعداد سنبلک در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گندم حاصل شد و این افزایش، در عملکرد دانه گندم محسوس تر از عملکرد بیولوژیک بود. ولی در سطوح 150 و به ویژه 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار کرت های آلوده به خردل وحشی، این اجزاء کاهش یافتند یا تفاوت معنی داری پیدا نکردند و این بدان معنی است که رقابت خردل وحشی موجب کاهش بهره وری کود نیتروژن اضافی در گندم شد. از طرف دیگر مشاهده گردید به طور کلی در کلیة سطوح کودی با افزایش تراکم خردل وحشی از 20 بوته در متر مربع، کاهش معنی داری در اجزای نامبرده حاصل شد و این کاهش، در عملکرد دانه گندم محسوس تر از عملکرد بیولوژیک بود. در واقع در تراکم های بالاتر علف هرز، افزایش کود نیتروژن اثرات منفی آلودگی علف هرز را روی عملکرد گندم کاهش نداد. در مقایسه روند تغییرات شاخص های فیزیولوژیک نیز دیده شد که افزایش تراکم های خردل وحشی و کاهش سطوح نیتروژن، کاهش معنی داری در این شاخص ها ایجاد کرد اما تفاوت ها عمدتاً در نقاط اوج منحنی ها مشاهده گردید.